Robot và trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo ra những thay đổi về kinh tế và xã hội. Công nghệ này được kỳ vọng sẽ giải quyết các vấn đề của xã hội hiện tại và tương lai như dân số già, chi phí y tế tăng, ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, các vấn đề về giao thông và năng lượng. Nhưng song song với đó là những câu hỏi về mặt trái của công nghệ. Làm sao đảm bảo được robot và AI tiếp tục mang lại lợi ích cho xã hội loài người?
Nếu robot được trang bị AI, chúng có khả năng sáng tạo không? Người và robot có thể yêu nhau hay không? Robot có phải đóng thuế không? Chúng ta có yên tâm để robot chăm sóc người thân của mình? Đây không phải là những câu hỏi ở tương lai xa. Chúng ta sắp đối mặt với những vấn đề rất cấp bách. Lực lượng lao động phổ thông ở Việt Nam sẽ ra sao khi robot xuất hiện ngày càng nhiều? Làm sao để những quốc gia có nền công nghiệp lạc hậu không bị tụt lại phía sau trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0?
Darwin chỉ ra rằng một loài động vật tồn tại được không phải vì nó mạnh nhất, mà vì nó thích nghi tốt nhất với môi trường sống. Điều này có nghĩa là con người chúng phải tiếp tục thích nghi với xu hướng robot và AI đang nổi lên. Chúng ta phải thích nghi như thế nào trong xã hội robot và AI? Một nhóm hơn 50 nhà khoa học đến từ trường Đại học Vrije Universiteit Brussel (Bỉ) cố gắng trả lời với nhiều góc nhìn khác nhau từ khoa học, công nghệ, kinh tế, đến đạo đức, tôn giáo và nghệ thuật. Ý kiến của những nhà khoa học này được các tác giả An Jacobs, Lynn Tytgat, Michel Maus, Romain Meeusen và Bram Vanderborght tổng hợp trong quyển sách Homo Roboticus (homo-roboticus.be). Bản tiếng Việt sẽ ra mắt trong thời gian sớm nhất.
Chúng ta đã sẵn sàng thích nghi với xã hội robot và AI chưa? Đừng đánh giá thấp khả năng thích nghi của loài người. Về cấu tạo cơ thể và cả nhận thức, “cỗ máy” con người phức tạp và hoạt động linh hoạt hơn nhiều so với những cỗ máy robot. Sau lưng ta là lịch sử hàng triệu năm tiến hóa, điều mà những người bạn đồng hành robot và AI của chúng ta chưa từng trải qua. Hãy giúp đỡ người bạn mới và cùng nhau tạo ra những điều tốt đẹp nhất cho cuộc sống này.
